O traballo ao redor do deseño de mosaicos é unha actividade que desenvolvo, dende hai tempo, con alumnado da ESO, tanto de 1º, como de 3º e 4º. Utilizo este recurso didáctico a raíz dunha serie de cadernos para a aula de matemáticas, con dous volumes sobre mosaicos, que atopei por casualidade, cando comecei a dar clase. Naquel momento, a proposta dos dous volumes sobre mosaicos pareceume moi interesante, pero demasiado extensa para desenvolver na materia de Educación Plástica, polo que preparei unha ficha resumida, con algúns extractos do primeiro volume. Aínda que, todos os anos, utilizo unha versión que fun mellorando pouco a pouco daquela ficha, ata este curso nunca quedei enteiramente convencido dos resultados desta proposta de traballo.
Todos os cursos intento levar a cabo algunhas actividades, co alumnado de 1º da ESO de Plástica, nas que utilicemos a Xeometría Dinámica e o programa GeoGebra. Este curso preparei unha proposta nova en relación ao traballo que adoito facer sobre mosaicos que, pese a quedar curta de tempo, deu moi bos resultados. Como veredes, algúns dos traballos quedaron a medias, xa que farían falta dúas sesións de traballo na Aula Informática, en lugar de adicar unha como fixemos este curso. Con todo, foi unha actividade rápida, motivadora para o alumnado e permitiu introducir as macros ou ferramentas propias de GeoGebra, polo que considero que resultou moi positiva e a repetirei en vindeiros cursos. Aquí vos deixo o vídeo que utilicei para a explicación da construción paso a paso e algunhas imaxes dos resultados.
Esta proposta de traballo por proxectos para a materia de Debuxo Técnico I de 1º de Bacharelato enmarcase nunha serie de tres pequenos proxectos realizados durante o curso 2018/2019, no IES Eduardo Pondal de Santiago de Compostela. O reto deste proxecto para a clase consistiu en ser capaces de facer unha aplicación para gafas VR de cartón e teléfono móbil, utilizado o programa de xeometría dinámica GeoGebra. Foi levado a cabo durante a 3ª avaliación do curso, en relación aos contidos de perspectiva cónica da programación, que no libro de texto corresponden ao penúltimo tema.
Como parte da planificación da materia de Educación Plástica e Visual, todos os cursos intento desenvolver algún proxecto didáctico co alumnado da ESO. A premisa destes proxectos é levar a cabo esculturas, obxectos, ou calquera outra clase de elementos funcionais ou ornamentais para incorporar ao espazo do centro, co fin de mellorar o seu aspecto, deseño ou uso. O centro no que impartín clase este curso, o IES Eduardo Pondal de Santiago de Compostela, conta cunha serie de xanelas no corredor do primeiro piso, que foron cegadas despois dunha remodelación do edificio e que, en lugar de dar á rúa, quedaron mirando cara un espazo interior de dobre altura, utilizado como salón de actos. A proposta de este proxecto consistiu en intervir ditas xanelas por medio de vidreiras para facer o espazo do corredor e do salón de actos mais agradables, traballando sobre a luz de ambos espazos.
A cianotipia trátase dunha técnica excelente para organizar unha primeira experiencia sobre o proceso fotográfico, xa que a posibilidade de traballar con luz eléctrica durante todo o proceso e o uso de auga como revelador, facilitan moito o traballo. Ademais, conceptos clave na fotografía, como o de exposición, imaxe latente ou o propio revelado, son moi doados de comprender na cianotipia e se poden observar a simple vista.
A construción de reproducións dos móbiles de Alexander Calder foi un proxecto que desenvolvín orixinalmente no CPI Antonio Orza Couto, o curso 2006-2007, con rapaces e rapazas de 1º da ESO. Pese aos fantásticos resultados obtidos, no seu momento non documentei, pero o curso pasado, 2017-2018, tiven a ocasión de repetir o proxecto no IES de Milladoiro. Esta vez si, quero compartir a experiencia a través deste artigo.
Durante o curso 2004-2005, o primeiro como profesor de Educación Secundaria, traballei no Instituto Xelmirez I e, entre outras materias, impartín clases de Debuxo Técnico de 1º de Bacharelato. Das catro horas semanais que tiña a materia, adicábamos dúas sesións ao desenvolvemento do temario do libro de Rodeira de Debuxo Técnico I, unha sesión á realización das construcións xeométricas do temario con Xeometría Dinámica no programa Cabri Geometre II e, finalmente, unha sesión ao desenvolvemento dun pequeno proxecto persoal do alumnado.
Está é unha ficha para aprender a debuxar que habitualmente utilizo con rapaces de 1º da ESO. Tratase dunha selección de fragmentos do libro “Dibujos animados, el dibujo de historietas a su alcance” de Preston Blair, moi útil para transmitir a disciplina do bosquexo mediante de figuras xeométricas simples, como por exemplo formas ovaladas, e amosar a importancia da proporcións da figura humana como fonte de expresividade. Aínda que non son nada apaixonado do debuxo da escola Disney o libro é unha referencia clásica e os estudos que contén sobre personaxes e estereotipos son fantásticos.
Esta é unha secuencia de traballos ao redor da cuestión das caixas de cartón e do seu pregado, inspirada nunha serie de desenvolvementos de pezas que atopei no CPI Antonio Orza Couto, cando incorporeime no centro en 2005. A secuencia está deseñada para fomentar o desenvolvemento da visión espacial de cara ao traballo con vistas e pezas, e para abordar distintos contidos de debuxo técnico como a normalización, a acotación ou as escalas.
